woensdag 6 oktober 2010

Vier jaar na de moord op Anna Politkovskaja

Op 7 oktober 2006, op Poetins verjaardag, werd Anna Politkovskaja, schrijver en correspondent van de onafhankelijke Russische krant Novaya Gazeta, vermoord. Haar hersenen werden uit haar hoofd geschoten.

PEN, de buitenlandse pers en hoogwaardigheidsbekleders reageerden geschokt en hoopten dat de moordenaars en hun opdrachtgevers zo vlug mogelijk opgepakt en berecht zouden worden. Ook wij, vanuit het WIPC-Vlaanderen, drongen met een petitie bij Poetin aan op een snel en eerlijk onderzoek. Een honderdtal schrijvers had die petitie ondertekend.

Het proces van de vermeende moordenaars, dat in november 2009 plaatsvond, was echter een complete farce, aldus Vera en Ilya Politkovsky, zoon en dochter van Anna. De profetische woorden van Anna Politkovskaja in Putin’s Russia werden waarheid: ‘Vrijwel niemand in Rusland gelooft in de eerlijkheid en onafhankelijkheid van de Russische rechterlijke macht. De Russische rechterlijke macht en het Openbaar Ministerie zijn tegenwoordig, net als vroeger, het slaafje van de politici.’ Het verzoek van haar kinderen om in beroep te gaan werd, zonder juridische motivering, door de rechter geweigerd en ondertussen komt de verjaring almaar dichterbij.

Een paar dagen nadat Anna Politkovskaja neergekogeld werd, verwonderde Poetin zich over de internationale verontwaardiging. Ze was toch maar een middelmatig schrijvertje, een doodgewone journalist waar veel te veel drukte om werd gemaakt.

Haar boeken spreken dit tegen. Als waarheidszoeker wendde Anna Politkovskaja de blik niet af en getuigde ze in A Dirty War, A Small Corner of Hell en in Putin’s Russia over de verzwegen gruwelijkheden in de eerste en tweede Tsjetsjeense oorlog. Ze spaarde geen partij: noch beestachtige Russische officieren, noch corrupte Tsjetsjeense bureaucraten, noch stilzwijgende, medeplichtige westerlingen. Corruptie en folteringen, machtsmisbruik en verkrachtingen, hebzucht en medeplichtigheid, van welke kant ook, klaagde ze aan. Moedig ontwarde ze webben van leugens en ondanks dagelijkse doodsbedreigingen schreef ze verder.

Na haar werden nog vier medewerkers van de Novaya Gazeta vermoord: Yuri Shchekochikhin, Igor Domnikov en Nastya Baburova, journalisten en redacteurs, en Stas Markelov, advocaat. Ook naar de opdrachtgevers van deze vier moorden werd nooit gezocht.

Russisch dagboek van Anna Politkovskaja verscheen eerder bij De Geus. Nu, vier jaar na haar gewelddadige dood, verschijnt bij dezelfde uitgeverij Niets dan de waarheid. Niets dan de waarheid bevat onder meer een selectie van artikelen die tussen januari 2000 en haar overlijden in oktober 2006 in de Novaya Gazeta verschenen en fragmenten van artikelen waar ze vlak voor haar dood nog aan werkte.

Niets dan de waarheid, Anna Politkovskaja, vertaling uit het Russisch door Arie van der Ent, uitgeverij De Geus oktober 2010, ISBN 9789044516630, 592 pp, € 22.50.

Geen opmerkingen: